Spasio je 1995. Banjaluku koja je bila pred padom, a nije pomenut tokom obilježavanja Dana Republike

Republika Srpska je juče obilježila 30 godina svog postojanja, ali jedan detalj svakako zaslužuje pažnju.

U danima obilježavanja 30 godina od osnivanja Republike Srpske mnogo je onih čije ime je moralo da se pomene, a jedan od najzaslužnijih za njeno stvaranje ni ove godine nije pomenut,a to je Slobodan Milošević.

U septembru i oktobru 1995. Republika Srpska i njena vojska bile su u najtežoj poziciji od početka rata, sa jedne strane napredovale su hrvatske snage koje su ohrabrene uspjehom u Oluji krenule u zauzimanje zapadno krajiških opština u Republici Srpskoj, dok su sa druge strane prema Prijedoru napredovale jedinice Petog korpusa ARBiH.

18.09. agresorske snage Hrvatske Vojske pokrenule su operaciju Una 95. u kojoj su pokušale ovladati dijelovima Novog Grada i Kozarske Dubice, međutim naišle su na žestog otpor srpske vojske koja je brilijantnom pobjedom za sva vremena odbacila hrvatske snage sa tog prostora nanijevši im ogromne gubitke.

Sa druge strane Peti korpus ARBiH je i dalje napredovao.

Potpuno je jasno da bi padom Prijedora bio potpuno otvoren put prema Banja Luci te iz tog razloga u ispomoć vojsci Republike Srpske stiže i Srpska Dobrovoljačka Garda na čelu sa Željkom Ražnatovićem Arkanom koja se odmah uključuje u borbe oko Ključa gdje uspjevaju zaustaviti muslimansku ofanzivu prilikom čega zarobljavaju određeni broj njihovih vojnika.

Dok su srpski borci vodili borbe i pokušavali zaustaviti napade Muslimana koji su po svaku cijenu željeli zauzeti Prijedor i otvoriti put prema Banjaluci, Milošević je vodio borbu na diplomatskom planu koja je po mnogima bila ključna u očuvanju Republike Srpske.

Učesnici tadašnjih pregovora svjedoče da je Milošević u jednom razgovoru sa Ričardom Holbrukom jasno stavio do znanja da ukoliko Banjaluka bude ugrožena Vojska Jugoslavije više neće čekati i direktno će se uključiti u rat. Ovim činjenicama ide u prilog i konstatacija Alije Izetbegovića koji potvrđuje da je morao da izvrši pritisak na jedinice Petog korpusa da zaustave sva dejstva ili će se u protivnom naći na udaru NATO snaga.

ARBiH je ova upozorenja shvatila vrlo ozbiljno i momentalno je došlo do prekida svih borbenih aktivnosti, a samim tim stvoreni su uslovi o mirovnim pregovorima i prekidu rata što je kasnije i realizovano potpisivanjem Dejtonskog sporazuma koji je priznao Republiku Srpsku i dao joj potpuni legitimitet.

Uzevši sve ove činjenice u obzir potpuno je jasno da bi sudbina Republike Srpske bez snažne podrške Slobodana Miloševića bila potpuno neizvjesna te da bi kraj te 1995. godine vrlo vjerovatno doveo i do njenog kraja te ostaje nada da će Milošević i njegova uloga u očuvanju Republike Srpske dobiti mjesto u istoriji kakvo zaista zaslužuje.